Arma Hodierna | Gemechaniseerde Artillerie
We the peoples – a stronger UN for a better world
Het Romeinse leger is enorm succesvol: met de legioenen is een wereldrijk veroverd. In dat rijk brengen zij – naar eigen zeggen – beschaving. Volgens de Romeinen leven de mensen in veroverd gebied onder barbaarse omstandigheden. Daardoor vechten de mensen ook veel met elkaar. De Romeinen hebben vrede en orde gebracht in de veroverde gebieden.
Infanterie – voetsoldaten – is de specialiteit van het Romeinse leger. Daarnaast heeft het leger de beschikking over artillerie, compleet onbekend in onze streken. Maar de Romeinen zijn zich ook bewust van hun zwakkere kanten. Bij de strijd tegen andere volkeren zien zij bijvoorbeeld het nut van krijgers te paard. De Germaanse ruiterij was beroemd! Hele eenheden cavalerie worden daarom ingelijfd in het leger. Hiermee vergroten ze de militaire macht van Rome.
Ook in onze tijd maken machthebbers gebruik van de verschillende sterke kanten van elk land. Bij de blauwhelmen van de Verenigde Naties brengt ieder land haar eigen specialisme in. Zo ontstaat een leger dat net zo veelzijdig is als het Romeinse leger. Net als de Romeinen willen de Verenigde Naties vrede en democratie uitdragen. Een groot verschil is dat dit niet vanuit één machtsbasis gebeurt; alle deelnemende landen hebben een stem.
Cavalerie
Indrukwekkend zijn ze, de ruiters van de cavalerie. In het Romeinse leger heet een cavalerie-eenheid een ala. In tegenstelling tot het voetvolk, de infanteristen, vechten deze eenheden te paard. De ruiterij staat binnen het Romeinse leger in hoog aanzien en er zijn verschillende elite-eenheden. De beste ruiters worden als persoonlijke lijfwacht van de keizer ingezet. Befaamd zijn de Bataafse ruiters. Vooral de Bataven worden vanwege hun excellente ruiterschap en moed als de bereden lijfwacht van de keizer ingezet.
Germaanse ruiterij
Binnen de cavalerie van het Romeinse leger zijn vooral de Bataven befaamd. De Bataven zijn bijzonder goede ruiters en ze staan bekend om hun moed. Ze worden veelvuldig ingezet in de ruiterij. De lijfwacht van de keizer bestaat in de 1e en 2e eeuw zelfs voornamelijk uit Bataven. Deze lijfwacht, de equites singularis Augusti, vergezelt de keizer op zijn inspectietochten door het rijk en bij militaire campagnes. Tot de kenmerkende uitrusting van cavaleristen behoren helmen met gezichtsmaskers. Zo’n ruitermasker is in de oude bedding van het kanaal bij Matilo teruggevonden. In onze streek zijn in verhouding opvallend veel van dit soort maskers gevonden. Het is dan ook goed mogelijk dat ze vooral typerend zijn voor de wapenuitrusting van de Bataafse ruiterij.
Archeologisch Park Matilo
Tussen de wijken Roomburg en Meerburg in Leiden ligt Archeologisch Park Matilo. In het begin van onze jaartelling hebben de Romeinen hier een fort gebouwd: castellum Matilo. Dat ligt nu onder het park verborgen. Deze archeologische schatkamer is al in 1976 tot rijksmonument verklaard. In afwachting van betere archeologische technieken blijft alles voorlopig onder de grond. Om toch iets van het Romeinse verleden zichtbaar te maken, is een park aangelegd.
Middelpunt is het fort. De hoge aarden wallen met wachttorens wekken het tot leven. Over de Limesweg stap je er zo binnen. Behalve het fort en de Limesweg zijn er nog drie andere sferen die verwijzen naar het leven in en om Matilo. De lappendeken van moestuintjes verbeeldt het ooit zo grillige krekenlandschap van de Rijn. IJzeren keerwanden markeren de oevers van het kanaal van Corbulo. De afwisseling aan de kant van Roomburg doet denken aan het bruisende karakter van het kampdorp daar.
Tientallen berkenbomen verbinden de verschillende sferen met elkaar. Ze roepen herinneringen op aan het oude moerasbos. In dit Hollandse landschap plaatsen de Romeinen op strategische plekken tamme kastanjes. Die staan nu ook bij enkele kruispunten van de Limesweg in het park.
Het verhaal van Matilo
Iedereen kijkt anders. De Cananefaten, toen de bewoners van onze streek, hebben vooral oog voor hun directe omgeving. Ze maken gebruik van de natuur zoals die is. De Romeinen doen dat heel anders. Zij richten hun blik op de horizon en zetten het landschap naar hun hand. Deze twee werelden ontmoeten elkaar in Matilo. Net als in onze samenleving nu nemen zij elkaars gewoontes over en leren ze anders kijken.
De beelden in het park vertellen het verhaal van de Romeinen in Matilo. Over wat ze in onze streek aantreffen, wat ze toevoegen en veranderen en ook wat ze van de lokale bevolking overnemen. Deze website geeft verdere achtergrondinformatie over de Romeinen en de Cananefaten, over het park en het archeologische rijksmonument dat eronder verborgen ligt. En niet te vergeten over de vondsten die bij opgravingen zijn gedaan.